Inzicht #2: Samen beslissen toepassen vergt vele individuele veranderingen!

Gedragsverandering is een individueel proces. Veranderen is niet leuk, het vraagt investering en ruimte om uit patronen te durven stappen. Het gaat om vele kleine stapjes waarin iedereen zijn eigen verandering doormaakt.

‘Samen beslissen, dat we doen al’ is een hardnekkige én terechte opmerking van zorgverleners. De vraag is niet óf zorgverleners samen beslissen, maar hoe veel ze nog kunnen verbeteren en leren op dit gebied.

Tip: Help zorgverleners uit te vinden wat samen beslissen (toch) anders maakt dan dat ze nu al doen!

Help zorgverleners te doorgronden wat samen beslissen voor hen als individu betekent om het vervolgens meer te kunnen gaan toepassen (sense-making). Ga de discussie niet aan of men ‘samen beslissen wel of niet doet’. Het werkt beter om een aangrijpingspunt te zoeken om vervolgens vragen van zorgverleners uit te lokken over samen beslissen, zodat beweging ontstaat.

Kortom, een goed gesprek kan werken om vragen te creëren. Een consult observeren of terugluisteren helpt ook. Of het gebruiken van een keuzehulp, de 3 goede vragen, een spiegelgesprek of een themamiddag. Hoe kun je samen beslissen voor elkaar krijgen zoals het bedoeld is en hoe jij als zorgverlener en jouw patiënten het willen? Om die vraag gaat het. Een valkuil hierbij is dat het gesprek leidt tot een analyse in plaats van te komen tot actie.

Wil je meer verdieping op dit inzicht?

Voor de Beslist Samen! ziekenhuizen is helder dat samen beslissen niet een technische verandering vergt, maar een persoonlijke verandering van velen. Het gaat erom hoe veel belang je als zorgverlener aan communicatie hecht. Hoe je tegen de eigen rol en die van de patiënt aankijkt. En hoe je inmiddels een onderdeel bent van een manier van werken die normaal is. En elke dag goede resultaten oplevert. Dus waarom moet het anders? Hoe krijg je mensen ‘van de rotonde af’? Een zelfde situatie geldt voor ‘de patiënt’.

Veranderen is niet moeilijk: je verandert ‘vanzelf’ als je leert, ouder wordt, etc. Dat doen mensen zelf. Geplande veranderingen zijn echter vaak lastiger, omdat ze niet ‘spontaan’ uit de persoon zelf komen (intrinsiek). Zo’n verandering vraagt om een vorm van sturing, om een vorm van verandermanagement. Je kan het ook ‘worstelen’ of ‘gedoe‘ noemen. Als iedereen zo’n verandering zélf moet doormaken, kunnen prikkels helpen om inzicht te geven in het verschil tussen wat iemand op dit moment doet en wat dit individu anders zou kan doen als hij of zij samen beslissen écht wil toepassen.

Persoonlijke feedback kan z’n prikkel zijn om elk persoon inzicht te geven in zijn eigen handelen en wat er dan anders is aan samen beslissen. Op het landelijk symposium Beslist Samen! ging Marco de Witte met ons in op ‘veranderkunde’. Hoe kun je mensen verleiden om van hun rotonde af te komen?  In dit filmpje licht Macro de Witte 3 dilemma’s voor verandering toe: deel versus geheel, inhoud versus betekenis en ratio versus emotie.

Leestips: 

<< bekijk alle inzichten